Op de schoolzolder vond ik een zonderling toestel. Deze Osborne uit 1981 is een laptop avant la lettre. Ondertussen is het al dertig jaar afgedankt. Met die communicatietechnologie evolueerde het vak 'Informatievaardigheden'. Het vak focuste aanvankelijk op tekstverwerking, rekenbladen, presentaties… De millenniumwissel voegde internet en zoekstrategieën toe aan het vak. Zoeken met zicht op de informatiestructuur, het refereren, evalueren en conserveren is even belangrijk als softwarekennis.1
Tegenwoordig doet een derde vakvernieuwing zijn intrede. Die laat zich omschrijven met de termen Web 2.0, Web 3.0 en E-cultuur. Hier zoeken studenten interactief en sociaal. Computers zijn niet langer bureautechnologie… ze steken in onze broekzak.
Hier sta je aan de start van Sadan. De afkorting staat voor Sociaal-Agogische Digitale en Analoge Naslag. Dit informatiesysteem speelt in op de drie evoluties. Het maakt de sociaal-agogisch werker wegwijs in zijn vakgebied. Het is een theoretisch en praktisch systeem omtrent het opzoeken, evalueren en verwerken van informatie. Een student gaf Sadan de naam ‘onze’ informatiebijbel. Het is niet moeilijk om véél documentatie te verzamelen. Maar dat is geen doel. Betrouwbare informatie in een aanvaardbare tijd opsporen is dé uitdaging. Hiervoor moet je de spelregels kennen, je instrumenten vlot hanteren. Wie echt goed is, verwerkt de verzamelde gegevens tot een nieuw geheel. Die knepen van het vak leer je dus niet door Sadan éénmaal te doorlopen, maar door het te herwerken en erover te reflecteren. Een wiki is de ideale omgeving. Volgens Wikipedia is een Wiki a type of website that allows users to add, remove, or otherwise edit and change most content very quickly and easily. Verder lezen in het Nederlands?
Waarom een Wiki?
- Is handiger dan een blog.
- Is ideaal om praktijkvakken te koppelen met een thematische, theoretische en groepsmatige afbakening.
- Is gebruiksvriendelijk via een encyclopedie structuur.
- Laat toe individuele en groepsopdrachten te verbinden.
- Laat toe de gezochte info samen te brengen.
- Stelt zich ten dienste van het werkveld.
- Het gaat om sociale technologie.
- Video, foto en muziek embedden vlot.
- Je kan de site privé maken via een https://
- …
Wat is het doel van deze wiki?
- Alle info inzake Informatievaardigheden in het Sociaal Agogisch Werk bundelen.
- Tonen welke wiki-mogelijkheden er zijn.
- Als demo in de les (student maakt zelf de transfer naar zijn thema/projectgroep).
Hoe zit het met Toledo?
Weg met de officiële ELO’s (Elektronische LeerOmgevingen)? Dat vraagt een zekere Harm Weistra zich af. Zijn antwoord is genuanceerd, krachtig en is een verademing voor wie moedeloos wordt van Toledo. Ik heb het citaat wat ingekort, zijn bewoordingen gaan ongeveer als volgt.
"Als informatie-, administratie- en portfoliosysteem werk het. En om de leerresultaten vast te leggen. Maar of dat een leeromgeving is? Misschien moeten we het geen leeromgeving noemen. Leren gebeurt waar individuen en groepen zich verdiepen, nadenken, van gedachten wisselen. Ik vraag me af in hoeveel leeromgevingen dit gebeurt. Lerenden zijn gebaat bij inspirerende docenten, die hen– virtueel of echt – meenemen buiten de instelling, die aansluiten bij de werelden waarmee ze vertrouwd zijn, die hulpmiddelen gebruiken, samenwerken, nadenken en contact houden. Die docenten en studenten creëren hun eigen leeromgeving. Daarvoor is geen centraal systeem nodig. Kortom, weg met de ELO, leve de elektronische leeromgeving."
Aan de slag met wiki!? Misschien is het daar wat vroeg voor. Wat je moet leren om een wiki te maken, leer je via WikiWegWijs. Daar beschik je over instrumenten die je helpen. En bekijk deze video.
Succes.
Benedict Wydooghe
Docent Informatievaardigheden
PS I. Volledigheidshalve, de beperkingen van Sadan
Gezien de snelheid waarmee het werkterrein verandert, zijn volledigheid en actualiteit onhaalbaar. Er zullen dus zeker items niet aan bod komen. Om dit tegemoet te treden, trekt Sadan de kaart van de degelijkheid via een doorzichtige structuur, bondige teksten, uitgekiende hyperlinken… Sadan wordt gemaakt door eerste jaars studenten Bachelors in het Sociaal Agogogisch werk en richt zich tot het sociaal-agogisch werk in Vlaanderen.
PS II. Kritische oefening
De studenten ondernemen een kritische oefening in Wikipediabetrouwbaarheid aan de hand van de in deze tekst voorziene hyperlinks. Hoe zou je de lemma's verbeteren? En wie schrijft een lemma over 'de Osborne', wie is Harm Weistra en waarom heeft hij geen lemma op Wikipedia?